سیستم تونل فرم چیست؟
سیستم تونل فرم یک روش قالب‌بندی قالب فلزی بتن پیشرفته و صنعتی است که برای اجرای همزمان دیوارها و سقف‌های بتنی به‌صورت یکپارچه طراحی شده است. این سیستم از قالب‌های فلزی بزرگ و مقاوم تشکیل شده و به دلیل افزایش سرعت ساخت، کاهش هزینه‌های اجرایی، و کیفیت بالای بتن نهایی، در پروژه‌های انبوه‌سازی و سازه‌های تکراری بسیار پرکاربرد است. این روش در پروژه‌های مسکونی، تجاری و اداری که نیاز به مقاومت سازه‌ای بالا و زمان کوتاه اجرا دارند، مورد استفاده قرار می‌گیرد.
سیستم تونل فرم اولین‌بار در دهه 1960 میلادی در اروپا ابداع شد. هدف اصلی، صنعتی‌سازی پروژه‌های انبوه‌سازی بود تا کیفیت سازه‌ها افزایش یافته و زمان اجرا به حداقل برسد. این سیستم به‌سرعت در کشورهای توسعه‌یافته به محبوبیت رسید و در پروژه‌هایی مانند خوابگاه‌ها، بیمارستان‌ها و مسکن‌های اجتماعی استفاده شد. امروزه این روش در کشورهای مختلف ازجمله ایران با موفقیت اجرامیشود.
ساختار قالب تونل فرم
قالب‌های تونل فرم از صفحات فلزی بزرگ تشکیل شده‌اند که در ابعاد مختلف قابل سفارش هستند. این قالب‌ها معمولاً شامل::
- دیوارها و سقف‌ها: که به شکل یکپارچه بتن‌ریزی می‌شوند.
- فریم‌ها و اتصالات فلزی: برای تحمل فشار بتن و ایجاد استحکام لازم.
- پوشش محافظ ضد زنگ: برای جلوگیری از آسیب به قالب‌ها در محیط‌های مرطوب یا در تماس با بتن.
این قالب‌ها به‌گونه‌ای طراحی شده‌اند که پس از بتن‌ریزی به‌راحتی قابل جداسازی و انتقال به مرحله بعدی پروژه باشند.
سیستم تونل فرم در چه نوع پروژه هایی کاربرد داره؟
این سیستم عمدتاً در پروژه‌هایی که طراحی تکراری و حجم بالای سازه دارند استفاده می‌شود، مانند:
پروژه‌های انبوه‌سازی مسکن وساختمان‌های تجاری و اداری وپروژه‌های عمرانی ازجمله:
- خوابگاه‌های دانشجویی
- بیمارستان‌ها و مدارس
- مراکز تجاری و اداری بزرگ
و از این قبیل پروژه ها کاربرد دارد.
عوامل موثر در انتخاب سیستم قالب تونل فرم
- حجم پروژه: برای پروژه‌های بزرگ مناسب‌تر است.
- سرعت اجرا: در پروژه‌هایی که زمان اجرا کوتاه است، کارآمدتر است.
- مقاومت سازه: در مناطق زلزله‌خیز بسیار کاربردی است.
- تعداد طبقات: معمولاً برای ساختمان‌های چند طبقه با پلان تکراری استفاده می‌شود
مراحل اجرایی سیستم تونل فرم :
. آماده‌سازی محل: شامل تسطیح زمین و ایجاد زیرساخت‌های اولیه.
. مونتاژ قالب‌ها: نصب قالب‌های دیوار و سقف به‌صورت همزمان.
. آرماتوربندی: قرار دادن میلگردها برای تقویت بتن.
. بتن‌ریزی: ریختن بتن به‌صورت یکپارچه در قالب‌ها.
. گیرش بتن: منتظر ماندن تا گیرش اولیه بتن.
. دمونتاژ قالب‌ها: جدا کردن قالب‌ها و انتقال به مرحله بعدی.
. نصب تجهیزات نهایی: مانند درها، پنجره‌ها و تأسیسات.
چرا انتخاب این سیستم برای ساخت و ساز هوشمندانه است؟
مزایای قالب تونل فرم (تونل فرم) به طرز چشمگیری در بهبود کیفیت و کاهش زمان ساخت و ساز موثر است. این سیستم نوین به دلیل ویژگی‌های منحصر به فرد خود در پروژه‌های انبوه‌سازی و ساختمانی بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته است. در ادامه به بررسی مزایای این سیستم می‌پردازیم:
1. افزایش سرعت ساخت و ساز
یکی از بارزترین مزایای قالب تونل فرم، سرعت بالای اجرای آن است. در این سیستم، می‌توان در هر روز یک طبقه را قالب‌بندی و بتن‌ریزی کرد. برای مثال، در یک پروژه در چین، ساخت یک برج ۳۰ طبقه تنها در ۹۰ روز به پایان رسید. شرکت بوذرجمهر هم با همین سیستم در پروژه انبوه سازی مسکن ملی یزد با سرعت دو برابر نسبت به سایر پروژه های مشابه داشت. این سرعت باعث کاهش چشمگیر زمان تحویل پروژه‌ها و رضایت مشتریان می‌شود.
2. صرفه‌جویی اقتصادی قابل توجه
اگرچه در ابتدا هزینه خرید یا اجاره قالب‌های تونل فرم ممکن است بالا به نظر برسد، اما با توجه به صرفه‌جویی چشمگیر در زمان و هزینه نهایی، این سیستم به گزینه‌ای اقتصادی تبدیل می‌شود. استفاده از قالب‌های فلزی چندبار مصرف نیز به کاهش هزینه‌ها کمک می‌کند.
3. کیفیت و دقت بالا
سیستم قالب تونل فرم دقت بالایی در قالب‌بندی ارائه می‌دهد که منجر به سطوح صاف و صیقلی بتن می‌شود. این ویژگی نیاز به نازک‌کاری را به حداقل می‌رساند و کیفیت ساخت را به طرز قابل توجهی افزایش می‌دهد، به طوری که گویی هر طبقه از ساختمان به بهترین نحو نازک‌کاری شده است.
4. افزایش مقاومت و پایداری سازه
یکپارچگی دیوارها و سقف در ساختمان‌های ساخته شده با سیستم تونل فرم، مقاومت سازه را در برابر زلزله و بارهای جانبی افزایش می‌دهد. این ویژگی‌ها عمر مفید بنا را طولانی‌تر کرده و امنیت آن را تضمین می‌کند.
5. کاهش ضایعات و حفظ محیط زیست
استفاده از قالب تونل فرم باعث کاهش ضایعات مصالح می‌شود و به حفظ منابع طبیعی و محیط زیست کمک می‌کند. در دنیای حاضر که به حفظ زمین و منابع طبیعی اهمیت داده می‌شود، استفاده از سیستم‌هایی که ضایعات کمتری تولید می‌کنند، بسیار حائز اهمیت است.
6. ایجاد محیط کار امن و آرام
سیستم قالب تونل فرم نیاز به عملیات اضافی مانند برش و جوشکاری را به حداقل می‌رساند، که این موضوع به ایجاد یک محیط کار امن‌تر و آرام‌تر کمک می‌کند. کاهش خطرات ناشی از سقوط مصالح، ایمنی کارگران و تیم اجرایی را تضمین می‌کند.
انتخاب قالب تونل فرم به عنوان ابزار ساخت و ساز، به دلیل مزایای متعدد آن، از جمله افزایش سرعت، صرفه‌جویی در هزینه، کیفیت ساخت بالا و امنیت بیشتر، می‌تواند یک انتخاب هوشمندانه برای پروژه‌های ساختمانی و انبوه‌سازی باشد. این سیستم با توجه به نیاز روز افزون به ساخت و ساز پایدار و مقاوم در برابر چالش‌های زیست محیطی، به یکی از بهترین گزینه‌ها برای معماران و پیمانکاران تبدیل شده است.
دیگر مزایای قالب تونل فرم
1.مصرف بتن
یکی از نکات قابل توجه در استفاده از سیستم قالب تونل فرم، افزایش مصرف بتن به میزان 30 درصد است. این افزایش به دلیل نیاز به ساخت دیوارها و سقف‌های یکپارچه و همچنین طراحی خاص این سیستم است. با این حال، باید در نظر داشت که این افزایش مصرف بتن، با توجه به مقاومت و دوام بیشتری که این سازه‌ها ارائه می‌دهند، می‌تواند توجیه‌پذیر باشد.
2.دستمزد اجرا
مراحل اجرا در سیستم قالب تونل فرم به دلیل پیچیدگی‌های بیشتر نسبت به سیستم‌های اسکلت بتنی منجر به افزایش حدود 10 درصدی دستمزدها می‌شود. این افزایش اما ممکن است در مقابل مزایای طولانی‌مدت این سیستم از جمله کاهش زمان پروژه و افزایش کیفیت ساخت، توجیه‌پذیر باشد.
3. هزینه ماشین‌آلات
برآورد‌ها نشان می‌دهد که هزینه استفاده از ماشین‌آلات برای یک ساختمان 10 طبقه با سیستم قالب تونل فرم تقریباً 10 درصد بیشتر از هزینه‌های مربوط به اسکلت بتنی است. این مورد نیز همانند سایر عوامل باید در قالب یک استراتژی کلی برای انتخاب نوع ساخت و ساز مورد بررسی قرار گیرد.
4.مقایسه هزینه‌ها با اسکلت بتنی
با توجه به تحلیل‌های انجام شده، سیستم قالب تونل فرم تقریباً 18 درصد هزینه کمتری نسبت به اسکلت بتنی دارد. این کاهش هزینه به دلیل کاهش مراحل اجرایی و زمان ساخت، که به نوبه خود موجب کاهش هزینه‌های غیرمستقیم پروژه می‌شود، حاصل می‌گردد.
5.خواب سرمایه
سرعت اجرای پروژه با استفاده از سیستم قالب تونل فرم به میزان قابل توجهی بیشتر از روش‌های دیگر است. خواب سرمایه ناشی از سرعت اجرای قالب بتنی عموماً سه برابر اجرای روش‌های سنتی (مانند اسکلت بتنی) است. این عامل یکی از تأثیرگذارترین جنبه‌ها در کاهش هزینه‌های تمام شده پروژه‌ها به شمار می‌آید.
6.استهلاک قالب
در پروژه 2200 واحدی مسکن ملی یزد، بوذرجمهر توانسته است بدون نیاز به اورهال خاصی، از قالب‌ها تا 1000 بار استفاده کند. این قضیه نشان‌دهنده بالا بودن عمر مفید قالب‌های تونل فرم و کاهش نیاز به سرمایه‌گذاری در ابزارها و تجهیزات جدید در هر پروژه است.
7.اجرا و سفت کاری
اجرای سفت‌کاری در ساختمان‌های 10 طبقه با سیستم قالب تونل فرم حدود 75 درصد کمتر از سیستم اسکلت بتنی زمان می‌برد. این مهم به دلیل کاهش تعداد مراحل و افزایش هماهنگی در اجرای پروژه‌ها است که به تسریع روند ساخت و کیفیت بهتر نهایی منجر می‌شود.
8.وزن قالب
وزن قالب‌های تونل فرم به طور تقریبی برای دیوارها 68 و برای سقف‌ها 48 کیلوگرم بر متر مربع است. این وزن نسبتاً سبک می‌تواند به راحتی در حمل و نقل و نصب منجر به کاهش هزینه‌ها و تسریع در روند کار شود.
محدودیت های اجرا سیستم قالب تونل فرم
هزینه اولیه بالا: قالب‌ها و تجهیزات اولیه گران هستند.
نیاز به طراحی تکراری: برای پروژه‌های کوچک یا با طرح‌های پیچیده مناسب نیست.
نیاز به نیروی متخصص: نصب و استفاده از این سیستم نیازمند آموزش‌های خاص است.
نگهداری قالب‌ها: قالب‌ها باید به‌طور مرتب تمیز و نگهداری شوند تا عمر مفید آنها افزایش یابد.
تفاوت سیستم قالب تونل فرم با سیستم سنتی
تونل فرم: سرعت اجرا بالا، مناسب برای پروژه‌های انبوه‌سازی.
مدولار: انعطاف‌پذیرتر اما زمان‌برتر.
سیستم سنتی: ارزان‌تر ولی با کیفیت و مقاومت کمتر.
در روش تونل فرم، دیوارها و سقف‌ها یکپارچه اجرا می‌شوند، درحالی‌که در سیستم‌های دیگر این کار به‌صورت جداگانه انجام می‌شود.
قیمت قالب تونل فرم
قیمت این قالب‌ها به عواملی مانند جنس، اندازه، و نوع طراحی بستگی دارد. قالب‌های استاندارد ارزان‌تر هستند، اما قالب‌های سفارشی (برای پروژه‌های خاص) گران‌تر می‌شوند. استفاده مکرر از قالب‌ها در پروژه‌های بزرگ، هزینه را به‌صرفه‌تر می‌کند.
نتیجه‌گیری
سیستم قالب تونل فرم با توجه به مزایای متعدد خود در کاهش هزینه‌های کل پروژه، افزایش سرعت اجرا، بهبود کیفیت ساخت و کاهش اتلاف منابع، به‌عنوان یک گزینه مناسب در صنعت ساخت و ساز مطرح است. با توجه به چالش‌ها و نیازهای روز افزون به ساخت بناهای مقاوم و سریع، این سیستم به وضوح مزایایی دارد که می‌تواند در رقابت با سایر روش‌ها آن را به انتخابی جذاب تبدیل کند.
شرکت بوذرجمهر از شرکت های معتبر با بیش از چهل سال سابقه فعالیت در صنعت ساخت قالب های فلزی ، از شرکت های تولید کننده سیستم قالب های تونل فرم در ایران می باشد.